Ολοένα και μεγαλύτερες διαστάσεις αποκτά το φαινόμενο της μεταφοράς ανήλικων παιδιών σε παιδιατρικά νοσοκομεία, εξαιτίας της ακαταλληλότητας του οικογενειακού τους περιβάλλοντος. Η παραμέληση ανηλίκων, η κακομεταχείριση και κακοποίηση, αποτελούν τις βασικότερες αιτίες για τη μεταφορά τους στα εν λόγω νοσοκομεία, στα οποία ωστόσο αναγκάζονται να παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα – ακόμα και χρόνια – μέχρι να βρεθεί το κατάλληλο πλαίσιο φιλοξενίας τους ή, όταν αυτό κριθεί σκόπιμο, να επιστρέψουν στην οικογένειά τους, αναφέρειρεπορτάζ της «Ελευθεροτυπίας» του Σαββάτου.
Όπως σημειώνει η εφημερίδα, τα τελευταία πέντε χρόνια παρατηρείται ένας διαρκώς αυξανόμενος αριθμός (το τελευταίο έτος ήταν διπλάσιος από ό,τι προ 5ετίας) εισαγγελικών παραγγελιών που συχνά αφορούν 3, 4, έως και 8 αδέρφια, στην περίπτωση πολύτεκνων οικογενειών. Ο αυξανόμενος αριθμός των οικογενειών που βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη ζήτηση εύρεσης θέσεων σε Ιδρύματα Παιδικής Προστασίας, έχουν ως αποτέλεσμα «να παραμένουν τα παιδιά και οι έφηβοι στο νοσοκομείο, κατά μέσο όρο από δύο έως τέσσερις μήνες, αναμένοντας μια λύση», υπογραμμίζει το ρεπορτάζ.
Όπως επισημαίνει ο Γεράσιμος Κολαΐτης, επίκουρος καθηγητής Παιδοψυχιατρικής, διευθυντής της Παιδοψυχιατρικής Κλινικής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, στο Γεν. Νοσοκομείο Παίδων Αθηνών «Η Αγία Σοφία», με τον οποίο επικοινώνησε η εφημερίδα, «η κακομεταχείριση συνδέεται σημαντικά με τη φτώχεια καθώς και άλλους επιβαρυντικούς παράγοντες, π.χ. διάφορα ατομικά χαρακτηριστικά των παιδιών και των γονιών τους, ανεργία, πολύτεκνες οικογένειες, χαμηλό κοινωνικοοικονομικό επίπεδο, προβλήματα ψυχικής υγείας γονέων, κοινωνικά τοξικές γειτονιές, ευρύτερες κοινωνικές επιδράσεις που επηρεάζουν τη χρήση βίας».
Διευκρινίζει ωστόσο ότι η πλειοψηφία των φτωχών οικογενειών δεν παραμελούν ή κακοποιούν τα παιδιά τους,αλλά ο ρόλος τους στην ανατροφή των παιδιών «γίνεται πιο στρεσογόνος και δύσκολος σε συνθήκες στέρησης και ανέχειας, όπως φαίνεται να έχει αρχίσει να γίνεται στις μέρες μας». Αναφέρεται παράλληλα σε μελέτες που συσχετίζουν τη φτώχεια με προβλήματα ψυχικής υγείας στα παιδιά μέσω διαφόρων μηχανισμών. Η φτώχεια, λέει για παράδειγμα, « μπορεί να οδηγήσει σε σκληρή ή/και τιμωρητική στάση των γονέων (άμεση επίδραση) και τελικά σε αντικοινωνική συμπεριφορά (έμμεση επίδραση)».
Σύμφωνα ωστόσο με νεότερες απόψεις, τις οποίες επικαλείται ο επίκουρος καθηγητής, «δεν είναι η απόλυτη έλλειψη, αλλά μάλλον οι ανισότητες που αυξάνουν τα προβλήματα ψυχικής υγείας. Πιο συγκεκριμένα, παιδιά που ζουν σε μακροχρόνια φτώχεια παρουσιάζουν συναισθηματικά προβλήματα (π.χ. άγχος, δυστυχία) ενώ εκείνα που ζουν τώρα, αλλά όχι για μεγάλο χρονικό διάστημα, σε συνθήκες φτώχειας παρουσιάζουν προβλήματα "εξωτερικευόμενου τύπου" (π.χ. υπερκινητικότητα, συγκρούσεις με συνομηλίκους)».
Ενδεικτικό της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί είναι το γεγονός ότιμόνο στο Γενικό Νοσοκομείο Παίδων Αθηνών «Η Αγία Σοφία», φιλοξενήθηκαν τα τελευταία δύο χρόνια κατόπιν εισαγγελικής εντολής 145 παιδιά ηλικίας 20 ημερών έως 16 ετών.
Σημαντικά στοιχεία ανέδειξε η συνεργασία των παιδιών, των οικογενειών τους και κοινωνικών υπηρεσιών με την Πανεπιστημιακή Παιδοψυχιατρική Κλινική:
Το 40% των παιδιών αυτών προέρχονται από οικογένειες που οι γονείς βρίσκονται σε μακρόχρονη διάσταση, ενώ το προέρχεται 30% από μονογονεϊκές οικογένειες. Όσον αφορά στην εθνικότητα, ένας σημαντικός αριθμός των φιλοξενούμενων παιδιών προερχόταν από οικογένειες μεταναστών και προσφύγων (40%).
Ως συχνότεροι λόγοι απομάκρυνσης από την οικογένεια αναφέρονται οι ακόλουθοι:
α) άθλιες συνθήκες διαβίωσης (21%), β) χρήση ουσιών από τους γονείς (20%), γ) σωματική κακοποίηση του/των παιδιού/ών (16%) και η εγκατάλειψη παιδιών (12%).
Ο χρόνος παραμονής των φιλοξενούμενων παιδιών στο νοσοκομείο κυμαινόταν από 2-4 μήνες, αν και καταγράφηκαν και ορισμένες περιπτώσεις παιδιών που παρέμειναν για έτη. Το μεγαλύτερο ποσοστό των φιλοξενούμενων παιδιών κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας μεταφέρθηκαν σε κάποιο Ίδρυμα Παιδικής Προστασίας (52%), ενώ μόλις το 30% αυτών επέστρεψαν στις οικογένειές τους έπειτα από διασύνδεσή τους με κοινοτικές υπηρεσίες ψυχικής υγείας, επισημαίνει το ρεπορτάζ.
tvxs.gr
